Dizdeki travmatik veya dejeneratif kıkırdak lezyonlarının değerlendirilmesinde farklı MRG sekanslarının etkinliği
Yılmaz Kıroğlu1, Nurzat Elmalı2, Metin Doğan1, İrfan Esenkaya2, Ahmet Harma2, M Şükrü Şahin2
1Muş Devlet Hastanesi Radyoloji Kliniği, Muş
2İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Malatya
Keywords: Eklem kıkırdağı/patoloji; diz eklemi/patoloji/ radyografi; manyetik rezonans görüntüleme/yöntem; diz osteoartriti/tanı.
Abstract
Amaç: Dizdeki travmatik veya dejeneratif kıkırdak lezyonlarının değerlendirilmesinde farklı manyetik rezonans görüntüleme (MRG) sekanslarının etkinliği araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Dizde travmatik veya dejeneratif kıkırdak lezyonu tanısıyla artroskopi planlanan 27 hastaya (16 erkek, 11 kadın; ort. yaş 44; dağılım 23-67) işlem öncesinde MRG yapıldı. Kıkırdak lezyonları proton hızlı spin eko (proton TSE), T2 hızlı spin eko (T2 TSE), manyetizasyon transfer kontrast (MTK) ve üçboyutlu yağ baskılayıcı gradiyent eko (3D SPIR) sekanslarıyla değerlendirildi. Her olgu için dört farklı sekansta sekiz ayrı kıkırdak bölgesi (toplam 216 bölge) iki radyolog tarafından ayrı ayrı yorumlandı. Artroskopi MRG incelemelerinden sonra üç hafta içinde uygulandı. Kıkırdak lezyonları Outerbridge sınıflamasına göre evrelendirildi.
Bulgular: Artroskopide, en sık medial femoral kondilde olmak üzere toplam 109 kıkırdak bölgesinde lezyon saptandı. Her bir MRG tekniği en yüksek duyarlılığı evre 4 lezyonlarda gösterdi. Tüm kıkırdak lezyonları değerlendirildiğinde duyarlılık ve özgüllük oranları sırasıyla proton TSE’de %91.7 ve %89.7, T2 TSE’de %66.9 ve %91.5, 3D SPIR’de %75.2 ve %93.5 ve MTK’de %62.4 ve %94.3 bulundu. Proton TSE dışındaki teknikler ile artroskopi arasında anlamlı farklılık vardı. Sadece proton görüntülerde gözlemciler arasında gerçek uyum saptandı (kappa 0.68).
Sonuç: Proton TSE dışındaki tekniklerin, dizdeki kıkırdak lezyonlarının değerlendirilmesi ve evrelendirilmesinde tek başına kullanımlarının etkinliği düşük bulundu. Proton TSE tekniğine T2 TSE tekniğinin eklenmesiyle hem kıkırdak lezyonları daha etkin saptanabilecek hem de eşlik eden diğer patolojiler daha iyi tanınabilecektir.