Proksimal femur geometrisinin kemik mineral ölçümü bağlamında matematiksel modellenmesi
Mesut Taştan1, Özgür Çelik2, Gerhard-Wilhelm Weber3, Bülent Karasözen4, Feza Korkusuz5
04Department of Physical Education and Sports, 4Institute of Applied Mathematics and
Department of Physical Education and Sports, Institute of Applied Mathematics and Department of Mathematics, Ankara
1Department of Mathematics, University of Texas, Arlington, USA
2Middle East Technical University, Faculty of Education, Ankara
3Middle East Technical University, Institute of Applied Mathematics, Ankara
5Department of Physical Education and Sports, Institute of Applied Mathematics and Department of Mathematics, Ankara
Keywords: Kemik yoğunluğu; dansitometri, X-ışını/ yöntem; femur boynu; kalça kırığı/fizyopatoloji; teorik model; osteoporoz; risk faktörü.
Abstract
Amaç: Kemik mineral yoğunluğu, çift enerjili X-ışını soğurma cihazı ile ölçüldüğünde kalça kemiği kırığının temel belirleyicilerinden biridir. Önceki çalışmalarda, araştırmacılar kalça ekseni ve uyluk kemiği boynunun uzunluğunu kırılma riskinin habercileri olarak görmüşlerdir; uyluk kemiği boynunun genişliği dikkate alınmamı ştır. Bu çalışmada, analitik model ve sayısal testler kullanılarak, yoğunluk, uzunluk ve genişlik arasındaki çeşitli işlevsel ilişkiler değerlendirildi. Gereç ve yöntem: Çalışmaya, yaşları 18-25 arasında değişen, sağlıklı 58 üniversite öğrencisi katıldı. Kemik mineral yoğunluğu, 30° dış, 15° dış, doğal 0°, iç 15° ve iç 30° dönme pozisyonlarında çift enerjili X-ışınları kullanı larak ölçüldü. Her pozisyonda uyluk kemiği boyun uzunluğu ve genişliği ölçüldü. Üç matematiksel model geliştirildi ve değerlendirildi. Asgari kare parametre tahmini kullanıldı ve üç matematiksel modelin hataları değerlendirildi.
Bulgular: Doğrusal matematiksel modeller, kırık riskinin değerlendirilmesinde uyluk kemiği boyun genişliğinin önemini ölçümlerle göstermiştir.
Sonuç: Bulgularımız, uygun formül kullanıldığında, femur boynu genişliğinin önemli olduğunu ve kırık için bir risk faktörü sayılması gerektiğini göstermektedir.