Diz osteoartritli hastalarda eklem sıvısında nitrik oksit değerleri ve süperoksit dismutaz enzim aktiviteleri
Aydıner Kalacı1, Efkan Uz2, Bahadır Aslan1, Sadık Söğüt3, Cenk Özkan4, Ahmet Nedim Yanat1
1Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi,Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı
2Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dalı
3Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi,3Biyokimya Anabilim Dalı
4Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı
Keywords: Eklem kıkırdağı; nitrik oksit; osteoartrit, diz; süperoksit dismutaz; sinovyal sıvı.
Abstract
Amaç: Diz osteoartritli (OA) hastaların eklem sıvısında nitrik oksit (NO) düzeyi ve süperoksit dismutaz (SOD) enzim aktivitesi araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Amerikan Romatoloji Birliği OA ölçütlerine uyan 36 hasta (31 kadın, 5 erkek; ort. yaş 63; dağılım 48-88) çalışmaya alındı. Hastaların diz grafileri Kellgren-Lawrence radyografik sınıflamasına göre derecelendirildi. Sinovyal sıvı örnekleri, OA nedeniyle diz protezi veya hiyaluronik asit enjeksiyonu yapılan hastalardan girişimden önce iğne aspirasyonuyla toplandı, daha sonra Eppendorf tüplerine aktarılarak -80 °C’de saklandı. Sinovyal sıvıdaki nitrit ve nitrat değerleri Griess reaksiyonuna dayalı spektrofotometrik yöntemle belirlendi. Toplam SOD aktivitesi de spektrofotometrik yöntemle ölçüldü. Sonuçlar, diz eklemleri klinik ve radyografik olarak normal bulunan, ancak nedeni bilinmeyen diz ağrısından dolayı artroskopi uygulanan 10 hastayla (6 kadın, 4 erkek; ort. yaş 49; dağılım 26-70) karşılaştırıldı.
Bulgular: Osteoartritli hasta grubunda NO düzeyi kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek, SOD aktivitesi düşük bulundu (p<0.001). Kellgren-Lawrence radyografik derecelendirme grupları arasında NO ve SOD değerleri açısından anlamlı fark yoktu (p>0.05).
Sonuç: Bulgularımız NO’nun kıkırdak yıkım mediyatörü, SOD’nin ise antioksidan mediyatör olduğunu düşündürmektedir. Bu değerlerin klinik önemini aydınlatmak için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.