Medial gevşekliğin eşlik ettiği varus gonartroz tedavisinde açıcı fokal-kubbe osteotomisi
Mehmet Erdem, Taner Güneş, Cengiz Şen, Bora Bostan, Murat Aşçı
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Tokat
Keywords: Gonartroz; medial diz gevşekliği; açıcı fokalkubbe yüksek tibia osteotomisi.
Abstract
Amaç: Medial gevşekliğin eşlik ettiği varus gonartrozun tedavisinde uygulanan açıcı fokal-kubbe osteotomisinin erken dönem sonuçları değerlendirildi.
Hastalar ve yöntemler: Eylül 2003 - Temmuz 2006 tarihleri arasında kliniğimizde, medial gevşekliğin eşlik ettiği varus gonartrozu nedeni ile 16 hastanın (15 kadın, 1 erkek, ort. yaş 51.6 yıl; dağılım 45-58 yıl) 17 dizine açıcı fokal-kubbe osteotomisi uygulandı. Hastalar, ameliyat öncesi ve sonrasında alt ekstremite dizilimi ve medial gevşeklik açısından değerlendirildi, ayrıca Knee Society (KS) diz puanı ve Hospital for Special Surgery (HSS) diz puanı kullanılarak klinik olarak da değerlendirildi.
Bulgular: Ortalama takip süresi 27 ay (dağılım 12-44 ay) idi. Ameliyat sonrasında, mekanik femuro-tibial açıda (mFTA) ortalama 13.8±3.3° düzelme sağlandı (p=0.001). Ameliyat öncesinde dizlerde ortalama 9.9±3.1° mekanik varus varken, ameliyat sonrasında dizlerde ortalama 3.9±0.8°’lik mekanik valgus elde edildi (p=0.001). Medial gevşeklikte, ortalama 2.6±1.2 mm azalma sağlandı. Ameliyat öncesinde ortalama 6.2±1.7° olan tibio-femoral yönelim açısı değeri ameliyat sonrası 3.2±1.1°’e geriledi bu azalma anlamlı bulundu (p=0.002). Ameliyat öncesi KS diz puanı ve fonksiyon puanı, sırasıyla ortalama 49±9 ve 44±11 iken, ameliyat sonrasında sırasıyla ortalama 89±6 ve 84±8 oldu. Bu değerler ortalama 40±12 puan iyileşme olduğunu gösterdi (p=0.001). Ameliyat öncesi ve sonrası HSS diz puanlaması değerleri 61±8 ve 88±7 oldu ve ortalama 27±11 puanlık iyileşme gözlendi (p=0.001).
Sonuç: Varus gonartrozlu hastaların önemli bir kısmında medial gevşeklik bulunmaktadır. Açıcı fokal-kubbe yüksek tibia osteotomisi varus gonartrozlu dizlerde mekanik düzelmeyi sağlarken, aynı zamanda medial gevşekliği de etkili bir şekilde azaltmaktadır.