Femur boyun kırıklarının tedavisinde bipolar kısmi protez kullanımı ve cerrahi yaklaşımın fonksiyonel sonuçlar üzerine etkisi
Mehmet Akif Altay, Cemil Ertürk, Uğur Erdem Işıkan
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye
Keywords: Femur boyun kırığı; kısmi protez; rehabilitasyon.
Abstract
Amaç: Çalışmamızda femur boyun kırığı nedeniyle tedavi edilen hastarda bipolar kısmi protez ameliyatı sonrası anteriyora karşın posteriyor cerrahi yaklaşımın fonksiyonel sonuçlar üzerindeki etkileri değerlendirildi.
Hastalar ve yöntemler: Mayıs 2000 - Kasım 2008 tarihleri arasında femur boyun kırığı nedeniyle kiliniğimizde çimentolu bipolar protez uygulanan 65 yaş üstü 196 hasta arasından takip süresi en az bir yıl olan 76 hasta geriye dönük olarak değerlendirildi. Ortalama takip süresi 18.7 ay (dağılım 12-40 ay) idi. Kırıkların hepsi Garden sınıflamasına göre tip III veya tip IV kırıklardı. Hastalar uygulanan cerrahi yaklaşıma göre iki gruba ayrıldı. Elli iki hastaya (Grup 1; 25 erkek, 27 kadın; ort. yaş 73.8 yıl; dağılım 65-88 yıl) posteriyor yaklaşım, 24 hastaya (Grup 2; 14 erkek, 10 kadın; ort. yaş 71.4 yıl; dağılım 67-94 yıl) ise anteriyor yaklaşım uygulandı. Çimentolama, 62 hastada el ile 14 hastada ise çimento tabancası ile yapıldı.
Bulgular: Ortalama Harris puanları grup 1’de 84.7±10.3, grup 2’de ise 85.8±7.1 idi. Harris puanlama sistemine göre sonuçlar 26 hastada çok iyi, 40 hastada iyi, altı hastada orta ve dört hastada yetersiz bulundu. Posteriyor yaklaşım uygulanan hastaların %9.6’sında erken dönem çıkığı gözlenmesine karşın anteriyor yaklaşım uygulanan hastalarda hiç çıkık gözlenmedi. Fonksiyonel puanlama veya erken çıkıklar açısından karşılaştırıldığında grup 1 ile grup 2 arasında anlamlı fark bulunmadı (p>0.05).
Sonuç: Sonuçlarımıza göre, bipolar protez, femur boyun kırığı olan hastalarda günlük yaşam aktivitelerine erken dönüşü sağlamak için, uygun ve etkili bir tedavi seçeneğidir. Cerrahi yaklaşım fonksiyonel sonuçları etkilememektedir. İstatistiksel olarak anlamlı bulunmasa da anteriyor yaklaşımın erken dönemdeki çıkık gelişimi açısından daha güvenilir olduğu sonucuna varıldı.