Menopoz sonrası osteoporotik ve osteopenik hastaların kalsiyum ve vitamin D tedavisine uyumu
Nuray Akkaya1, Semih Akkaya2, Necmettin Yıldız1, Nilgün Şimşir Atalay1, Füsun Şahin1
1Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı
2Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Denizli, Türkiye
Keywords: Kalsiyum tedavisi; osteoporozda ilaç tedavisine uyum; osteopeni; osteoporoz; vitamin D tedavisi.
Abstract
Amaç: Bu çalışmada menopoz sonrası osteoporotik ve osteopenik hastaların kalsiyum + vitamin D (CaD) tedavisine uyumu araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Bir yıl önce osteoporoz veya osteopeni nedeniyle tedavileri yapılan ve tedavi yönetimi için kliniğimize kabul edilen iki yüz otuz yedi kadın hastanın demografik özellikleri ve osteoporoz için risk faktörleri değerlendirildi. Hastalar osteoporoz grubu (Opo grubu, n=171; ort. yaş 65.0±8.4 yıl; dağılım 42-80 yıl) ve osteopeni grubu (Ope grubu, n=66; ort. yaş 58.9±9.5 yıl; dağılım 45-79 yıl) olarak iki gruba ayrıldı. Haftada kaç gün düzenli ilaç kullandıkları sorularak medikal tedaviye uyumları değerlendirildi.
Bulgular: Tüm hastalar menopoz sonrası dönemdeydi. Opo grubunun eğitim düzeyi Ope grubuna göre anlamlı derecede düşük idi (p=0.016). Opo grubunda hastaların %90’ı CaD preparatını düzenli ve uygun kullanırken, Ope grubunda uyum %29 idi ve gruplar arası anlamlı farklılık göstermekte idi. (p=0.001). Bir yılda CaD kullanılan ortalama gün sayısı Opo grubunda, Ope grubuna göre anlamlı olarak yüksekti (sırasıyla 339 gün/yıl ve 137 gün/yıl; p=0.001).
Sonuç: Ope grubu, Opo grubuna göre daha genç ve eğitim düzeyi yüksek hastalardan oluşmasına rağmen, yıllık bazda kullandıkları CaD preparatı miktarının Opo grubuna göre anlamlı düşük olması Ope grubunda tedaviye uyumun bozuk olduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın sonuçları, CaD ilaç tedavisi planlanırken, eğitim düzeyleri daha iyi olsa da, osteopeni tespit edilen hastaların tedaviye uyumunu artırmak için, hastalıkları hakkında osteoporotik hasta grubu kadar yeterli şekilde aydınlatılmaları ve osteopeninin de tedavi ve düzenli doktor kontrolü gerektiren bir durum olduğu konusunda bilgilendirilmeleri gerektiğini göstermiştir.