Pediatrik pelvis röntgenlerinde gonad koruyucu kullanımının etkinliği
Sarper Gürsu1, Türkan Gürsu2, Yalkın Çamurcu1, Timur Yıldırım1, Alper Gürsu3, Vedat Şahin1
1Metin Sabancı Baltalimanı Kemik Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, İstanbul, Türkiye
2Başkent Üniversitesi İstanbul Sağlık, Uygulama ve Araştırma Merkezi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı, İstanbul, Türkiye
3Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniği, Ankara, Türkiye
Keywords: Gonad; çocuk; pelvis; radyasyon etkisi.
Abstract
Amaç: Bu çalışmada gonad koruyucuların pediatrik hastalarda kullanımının etkinliği değerlendirildi.
Hastalar ve yöntemler: Ekim 2011 - Şubat 2012 tarihleri arasında hastanemizde çekilen ardışık 675 hastanın (323 erkek, 352 kız; ort. yaş 6.8 yıl; dağılım 6 ay-17 yıl) 1137 pelvis röntgeni, gonad koruyucu kullanımı açısından, bir ortopedist, bir jenekolog ve bir pediatristten oluşan bir ekip tarafından değerlendirildi.
Bulgular: İncelenen 1137 röntgenden 566’sında (%49.8) gonad koruyucu kullanıldığı ve bunlardan 506’sında (%44.5) anatomik mihenk noktalarının açık olduğu görüldü. Koruyucuların 104 (%9.1) röntgende doğru yerde olduğu belirlendi. Toplam 293 (%25.7) röntgende kısmi koruyucu olduğu, 109 (%9.6) röntgende ise tamamen yanlış yerleşimli olduğu gözlendi. On dokuz röntgen (%3.3) hatalı gonad koruyucu yerleşimine bağlı olarak tekrar çekildi. Erkek çocukların röntgenlerinin 193’ünde (%17) koruyucu kullanıldığı fakat bunların sadece 74’ünde (%6.5) koruyucunun doğru yerleştirildiği görüldü. Kız çocuklarının röntgenlerinin 373’ünde (%32.8) koruyucu kullanıldığı ve bunların sadece 30’unun (%2.6) tam olarak koruyucu özellikte olduğu görüldü.
Sonuç: Pek çok pediatrik pelvis hastalığının tanısı için pelvik röntgenlerin gerekli ve vazgeçilmez olması göz önünde bulundurulduğunda, gonad koruyucuların kullanımı konusunda bu grafileri çeken teknik personelin daha iyi eğitilmesinin ve daha uygun koruyucu tasarımlarının geliştirilmesinin gerekli olduğunu düşünmekteyiz.