Osteporoz tedavisinin etkinliğinin değerlendirilmesinde kemik döngüsü biyokimyasal belirteçleri ve kemik mineral yoğunluğu ölçümlerinin karşılaştırılması
M. Baybars Ataoğlu1, O. Şahap Atik1, Orkun Gül2, Baran Sarıkaya3, Gökay Görmeli4, Burak Yağmur Öztürk5, Barış Özgürol6
1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Trabzon, Türkiye
3Kazan Devlet Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Ankara, Türkiye
4İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye
5Niğde Devlet Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Niğde, Türkiye
6Bulancak Devlet Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Giresun, Türkiye
Keywords: Kemik mineral yoğunluğu; çapraz bağlı N-telopeptid; osteoporoz; idrar.
Abstract
Amaç: Bu çalışmada osteoporoz tedavisinin etkinliğinin değerlendirilmesinde kemik döngüsü biyokimyasal belirteçleri ve kemik mineral yoğunluğu (KMY) ölçümleri karşılaştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: Mart 2006 - Aralık 2008 tarihleri arasında kliniğimizde osteoporozlu 166 hasta çalışmaya alındı. Takiplerde ölüm ya da başka nedenlerle kontrolleri tamamlanamayan hastalar çalışmadan çıkarıldı. Daha önce herhangi bir osteoporoz tedavisi almamış olan ve çalışmayı tamamlayan osteoporozlu 60 hastanın (49 kadın, 11 erkek; ort. yaş 65.7 yıl; dağılım 42-87 yıl) KMY ölçümleri ile çapraz bağlı N-telopeptid (NTx) değerleri kullanılarak idrarda kemik döngüsü biyokimyasal belirteçleri ölçümleri karşılaştırıldı.
Bulgular: Hastaların 29’una (%48.3) cerrahi tedavi, 31’ine (%51.7) konservatif tedavi uygulandı. Hastaların ölçülen idrar NTx değerlerinde 3. ayda %38.82; 6. ayda %51.99; 12. ayda %66.41 azalma saptandı. Lomber vertebra KMY bir yıl sonunda %20.7 artarken, femur boyun KMY’de %11.9 artış saptandı.
Sonuç: İdrar NTx değeri, KMY ölçümlerine kıyasla, osteoporoz tedavisine daha hızlı yanıt verdiği için, bu parametrenin tedavi etkinliğinin izleminde kullanılması uygun olabilir.