Pemberton osteotomisi sonrası erken dönem kalça gelişimi: Radyolojik takip
Baran Sarıkaya1, Serkan Sipahioğlu1, Zeynep Bekin Sarıkaya2, Mehmet Akif Altay1, Uğur Erdem Işıkan1
1Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye
2Balıklıgöl Devlet Hastanesi, Radyoloji Kliniği, Şanlıurfa, Türkiye
Keywords: Kalça displazisi; kalça çıkığı; Pemberton osteotomisi; radyolojik takip.
Abstract
Amaç: Bu çalışmada Pemberton osteotomisi sonrası erken dönemde görülen radyolojik değişikliklerin kalça eklemi gelişimi ile olan ilişkisi değerlendirildi.
Hastalar ve yöntemler: Ocak 2010 - Aralık 2014 tarihleri arasında yapılan bu çalışmaya gelişimsel kalça displazisi nedeniyle Pemberton osteotomisi uygulanan 75 hastanın (25 erkek, 50 kız; ort. yaş 31.5 ay; dağılım 15-71 ay) 101 kalçası (26 iki taraflı) dahil edildi. Radyolojik olarak merkez kenar açısı, asetabüler indeks (Aİ), asetabüler derinlik indeksi (ADİ) parametreleri değerlendirildi. Ön-arka pelvis grafilerinde femur başı kemikleşme merkezinin yüzey alanı ölçüldü. Kalça dislokasyon derecesi Tönnis sınıflandırmasına göre, femur başı avasküler nekrozu Kalamchi- MacEwen sınıflandırmasına göre derecelendirildi. Ameliyat edilen kalçalar tüm hastalarda ve sadece tek taraflı ameliyat edilen hastalarda takip sürelerine göre 12 ay, 12-24 ay ve 24 aydan fazla olmak üzere üç gruba ayrıldı. Tüm takip sürelerinde radyolojik parametrelerin ilişkileri incelendi.
Bulgular: Ortalama takip süresi 22.5 ay (dağılım, 6-66 ay) idi. Ameliyat öncesi ortalama Aİ 42.25° (dağılım, 29°-60°), son takip ortalama Aİ 20.45° (dağılım, 10°-32°) idi. Ameliyat öncesi ortalama ADİ 16.48° (dağılım, 9°-30°), son takip ortalama ADİ 26.1° (dağılım, 23°-47°) idi. Altmış kalça Tönnis tip 4, 26 kalça tip 3 ve 15 kalça tip 2 idi. Takip süresi sınıflandırmasına göre; 12 ay takip süresi olan 32 kalça (21 tek taraf), 12-24 ay takip süresi olan 43 kalça (17 tek taraf) ve 24 aydan fazla takip süresi olan 26 kalça (11 tek taraf) vardı. On sekiz femura kısaltıcı osteotomi uygulandı. Kalamchi-MacEwen sınıflandırmasına göre; 16 kalçada tip 1, iki kalçada tip 2, üç kalçada tip 3, iki kalçada ise tip 4 avasküler nekroz vardı. Tekrar eden subluksasyonlar nedeniyle beş kalçada revizyon ameliyatı uygulandı.
Sonuç: Pemberton osteotomisi sonrası erken dönemde, kalça eklemlerinde ve bunun sonucu olarak da radyolojik parametrelerde progresif düzelme görüldü.